Bệnh gút (gout) hay bệnh thống phong có thể thấy là 1 loại bệnh rất thường gặp, nhất là ở đối tượng là nam giới. Bệnh gout thường xảy ra do sự tăng sản xuất acid uric nội sinh và giảm sự đào thải acid uric ở thận, hoặc có thể xảy ra do cung cấp quá nhiều các thực phẩm chứa lượng lớn purin như thịt đỏ, hải sản…Do đó có thể thấy chế độ ăn uống hằng ngày ảnh hưởng rất lớn đến bệnh gout, và câu hỏi người bệnh gout nên ăn gì là một trong những mối quan tâm hàng đầu để có thể cải thiện tình trạng bệnh trở nên tốt hơn.
Tuy bệnh gout là 1 trong những loại bệnh không thể chữa khỏi hoàn toàn, nhưng tùy theo từng giai đoạn của bệnh mà bác sĩ sẽ chỉ định thuốc để hạ nồng độ acid uric trong máu và kết hợp thêm chế độ ăn uống sinh hoạt hằng ngày.
Cùng tìm hiểu ở bài viết dưới đây của Yogroup để có cho mình danh sách những thực phẩm mà người bệnh gout nên ăn, không nên ăn để kiểm soát và cải thiện tình trạng bệnh nhé.
Bệnh gout là gì?
Bệnh gout là 1 loại bệnh viêm khớp, có khả năng gây sưng đau và viêm đột ngột ở khớp, thường xuất hiện chủ yếu ở ngón chân cái (chiếm đến 50%), còn lại gout có thể ảnh hưởng đến các ngón tay, cổ tay hay gót chân…
Quá nhiều lượng acid uric trong máu sẽ dẫn đến các triệu chứng của gout xuất hiện, lúc này các tinh thể axit uric sẽ lắng đọng ở các khớp, gây sưng viêm và cảm giác đau dữ dội cho người bệnh. Các cơn đau này có thể kéo dài từ 3 đến 10 ngày và xuất hiện nhiều nhất vào ban đêm, gây khó chịu cho người bệnh.
Nguyên nhân chủ yếu khiến con người mắc bệnh gout là do cơ thể không thể loại bỏ được hết lượng axit uric dư thừa, do chế độ ăn uống hoặc do di truyền.
Bệnh gout là 1 loại bệnh viêm khớp, có khả năng gây sưng đau và viêm đột ngột ở khớp
Thực phẩm có ảnh hưởng thế nào đến người bị bệnh gout?
Thực phẩm hiện nay rất đa dạng, và có những loại thực phẩm chứa rất nhiều purine – dẫn đến sự tăng nồng độ axit uric và làm các cơn gout xuất hiện.
Với những người khỏe mạnh, thực phẩm có chứa nhiều purin có thể không gây hại cho cơ thể những với những người bị gout thì không như vậy.
Ở những ai bị gout thì cơ thể không có khả năng loại bỏ acid uric hiệu quả, do đó nếu nạp quá nhiều lượng thực phẩm chứa purin sẽ gây ra các cơn gút.
Một số thực phẩm chứa nhiều purin mà bệnh nhân gout nên tránh như nội tạng của động vật, thịt đỏ, các loại hải sản hay rượu, bia…
Để phòng ngừa các cơn gút xuất hiện, bệnh nhân cần hạn chế các thực phẩm nhiều purin đồng thời kết hợp sử dụng thuốc theo đúng chỉ dẫn của bác sĩ điều trị.
Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng, trong khi các loại đồ ngọt, đường fructose không chứa nhiều purin lại tăng nguy cơ mắc bệnh gout thì 1 số loại rau có chứa nhiều purin lại không kích hoạt các cơn gout, do đó việc hạn chế các thực phẩm nhiều đường là cực kỳ cần thiết cho bệnh nhân gout.
Ngoài ra, bệnh nhân gout cũng có thể bổ sung các sản phẩm từ sữa ít béo, các sản phẩm từ đậu nành hay bổ sung vitamin C có tác dụng giảm nồng độ acid uric trong máu, từ đó ngăn ngừa bệnh gout hiệu quả. Bệnh nhân cũng có thể dùng các sản phẩm từ bơ hay sữa giàu chất béo vì chúng hầu như không ảnh hưởng đến acid uric trong cơ thể.
Thực phẩm hiện nay rất đa dạng, và có những loại thực phẩm chứa rất nhiều purine – dẫn đến sự tăng nồng độ axit uric và làm các cơn gout xuất hiện
Người bệnh gout nên kiêng ăn gì?
Để kiểm soát được nồng độ axit uric trong cơ thể, người bệnh gout nên kiêng ăn các thực phẩm chứa nhiều purin và fructose, điển hình như 1 số thực phẩm sau:
Thịt đỏ là 1 trong những thực phẩm bệnh nhân gout nên tránh
Các loại thịt đỏ như thịt bò, thịt heo, thịt dê không chỉ chứa hàm lượng dinh dưỡng cao như các chất đạm, các loại vitamin E, vitamin B6, vitamin B12 có thể dẫn đến nồng độ axit uric tăng cao, dẫn đến gout. Bên cạnh đó, các món ăn được chế biến từ thịt đỏ sau khi trải qua quá trình tiêu hóa, dưới xúc tác của các enzym sẽ khiến nhân purin có trong thịt đỏ chuyển hóa thành các axit uric trong cơ thể.
Thế nhưng, cơ thể cũng cần nguồn năng lượng dào dào mà thịt đỏ cung cấp, do đó bệnh nhân gút không nên kiêng hoàn toàn thịt. Mỗi tuần bạn nên bổ sung lượng vừa phải các loại thịt, tối đa 2 lần cho 1 tuần và mỗi ngày chỉ sử dụng từ 100g.
Nên nấu thịt đỏ chín kỹ, luộc, kho hoặc hấp sẽ tốt hơn so với khi ăn thịt nướng hoặc chiên xào, hạn chế được các lượng mỡ nạp vào cơ thể.
Hạn chế nội tạng động vật trong thực đơn hằng ngày
Một số nội tạng từ động vật như gan, bao tử, thận, tim,… có chứa lượng lớn các protein, vitamin nhóm B (B2, B6, folate và B12), CoQ10, các cholesterol và các chất khoáng như: sắt, kẽm, selen… và chúng cũng có chứa rất nhiều purin. Do đó bệnh nhân gout không nên ăn nội tạng nếu không muốn bệnh trở nên nặng và sưng đau nhiều hơn.
Bệnh nhân gout không nên ăn nội tạng
Thịt gà tây, thịt ngỗng cũng là những thực phẩm mà bệnh nhân gout không nên ăn
Các chất dinh dưỡng có trong thịt gà, thịt ngỗng rất đa dạng, từ các vitamin B, đến các khoáng chất, đến các axit amin, sắt…Tuy nhiên, chúng cũng chứa nhiều purin nên bệnh nhân gút nên ăn thịt gà với lượng từ 110mg đến 175mg. Hàm lượng này là đủ để cung cấp lượng dinh dưỡng mà cơ thể cần thiết, đồng thời giảm được lượng purin trong máu.
Thịt ngỗng, gà tây chứa khá nhiều purin
Người bệnh gout nên hạn chế hải sản
Hải sản cũng là 1 trong những thực phẩm có chứa lượng dinh dưỡng và hàm lượng purin cao, do đó những ai bị bệnh gout nên hạn chế ăn nhiều hải sản như cá trích, cá ngừ. nghêu, sò, ốc…
Hạn chế hải sản để cải thiện tình trạng gout
Hạn chế sử dụng rượu, bia, đồ uống có đường
Để bệnh gout không tiến triển nặng hơn, bạn cần hạn chế việc uống rượu, bia hay các chất kích thích, đồ uống nhiều đường, có gas, như nước ngọt, nước trái cây.
Để bệnh gout không tiến triển nặng hơn, bạn cần hạn chế việc uống rượu, bia
Người bệnh gout không nên ăn các loại thịt chế biến sẵn
Các loại thịt chế biến sẵn như nem chua, thịt xông khói, xúc xích hay lạp xưởng không tốt chút nào cho những ai bị bệnh gout. Tốt nhất nên dùng các thực phẩm tươi sống và chế biến để cung cấp đủ lượng dinh dưỡng cho cơ thể.
Nên loại bỏ các loại thịt chế biến sẵn trong thực đơn cho người bệnh gout
Hạn chế các loại rau có hàm lượng purin cao
Với những ai bị gout, chế độ ăn uống hằng ngày cần bổ sung nhiều vitamin và rau xanh, tuy nhiên với các loại rau, đậu có chứa nhiều purin như su hào, cải xoăn, đậu đen, đậu phộng, đậu lăng…thì không nên dùng nhiều.
Người bệnh gout nên ăn gì để cải thiện bệnh?
Người bệnh gout nên ăn nhiều trái cây
Các loại trái cây như dâu, táo hay cherry có khả năng cung cấp lượng lớn vitamin nên rất tốt với bệnh nhân gout. Trong đó, có nghiên cứu đã chỉ ra rằng, ăn nhiều cherry còn có thể giúp giảm sưng viêm và hàm lượng axit uric trong cơ thể, do đó rất tốt cho người bệnh gout. Nguyên nhân khiến cherry có tác dụng như vậy là chúng có rất nhiều vitamin C, beta caroten và chất chống oxy hóa cao.
Ăn nhiều cherry còn có thể giúp giảm sưng viêm và hàm lượng axit uric trong cơ thể
Bổ sung thực phẩm giàu Vitamin C
Vitamin C có tác dụng rất tốt trong việc giảm nồng độ axit uric trong máu, đồng thời có tác dụng chống viêm, ngăn ngừa oxy hóa và tăng sức đề kháng và bền cho thành mạch và giảm nguy cơ mắc bệnh hơn.
Tuy nhiên, bạn cần lưu ý không nên dùng vitamin C với liều cao để tránh tăng oxalat niệu, xuất hiện các triệu chứng như buồn nôn, ợ nóng. Nếu dùng vitamin C liều cao kéo dài có thể hình thành sỏi, giảm quá trình đào thải axit uric.
Tốt nhất nên ăn những loại quả có tính chua nhẹ như ổi, dứa, ớt chuông…
Thịt trắng là 1 trong những thực phẩm bệnh nhân gout nên ăn
Thịt trắng là các loại thịt cá sông, thịt gà ức như cá lóc, cá rô đồng, cá diêu hồng, các loại thực phẩm này tuy chứa hàm lượng đạm cao nhưng lại ít purin, có thể ngăn ngừa quá trình kết tủa của axit uric nên rất tốt cho những ai mắc bệnh gout. Hàm lượng tốt nhất để người bệnh gút sử dụng là từ 110g đến 170g thịt trắng/ngày.
Thịt trắng chứa hàm lượng đạm cao nhưng lại ít purin
Nên sử dụng dầu oliu, dầu thực vật
Thay vì sử dụng dầu ăn từ động vật, người bệnh gout nên sử dụng dầu oliu, dầu thực vật để thay thế cho các bữa ăn hằng ngày. Với lượng chất béo tốt, dầu oliu và dầu thực vật sẽ giúp chống viêm khớp, giảm lượng axit uric bên trong cơ thể và giảm sưng đau cho bệnh nhân gút.
Nên sử dụng dầu oliu, dầu thực vật để thay thế cho các bữa ăn hằng ngày
Bổ sung trứng trong bữa ăn hằng ngày của bệnh nhân gút
Trứng không chỉ chứa nhiều canxi, protein mà còn chứa rất ít purin, do đó những ai bị gút có thể dùng trong các bữa ăn, hạn chế dùng thịt mà vẫn đảm bảo cung cấp cho cơ thể hàm lượng dinh dưỡng cần thiết.
Trứng chứa nhiều protein nhưng ít purin, rất tốt cho bệnh nhân gout
Uống cafe
Rất nhiều nghiên cứu cho thấy việc sử dụng cafe có khả năng giảm nguy cơ mắc phải gút. Với hàm lượng dồi dào các khoáng chất, polyphenol cùng cafein, cafe giúp làm giảm nồng độ axit uric trong máu hoặc giúp cơ thể tăng tốc độ bài tiết axit uric.
Bên cạnh đó, cafe còn cạnh tranh với enzym phân hủy purin trong cơ thể, từ đó làm giảm tốc độ hình thành axit uric.
Bệnh nhân gút nên sử dụng liều lượng cafe phù hợp với lượng vừa đủ trong ngày sẽ giúp cải thiện bệnh.
Rất nhiều nghiên cứu cho thấy việc sử dụng cafe có khả năng giảm nguy cơ mắc phải gút
Sử dụng trà xanh
Một trong những nguyên tắc để điều trị gút đó chính là làm giảm lượng axit uric trong máu. Và sử dụng trà xanh pha đúng cách với lượng phù hợp sẽ giúp đẩy gianh quá trình đào thải axit uric trong cơ thể.
Trà xanh pha đúng cách với lượng phù hợp sẽ giúp đẩy gianh quá trình đào thải axit uric
Bổ sung nhiều rau củ
Lượng vitamin dồi dào trong rau củ sẽ rất tốt cho những ai bị bệnh gút. 1 số rau củ mà bệnh nhân nên có trong bữa cơm hằng ngày phải kể đến như: rau ngót, khoai tây, nấm, cà tím, cải xanh…
Lượng vitamin dồi dào trong rau củ sẽ rất tốt cho những ai bị bệnh gút
Ngũ cốc nguyên cám là thực phẩm mà bệnh nhân gout nên ăn
Các loại ngũ cốc như yến mạch, gạo lứt, lúa mạch… có chứa nhiều chất xơ, có tác dụng ức chế tình trạng các khớp bị viêm mà gút gây ra.
Các chế phẩm từ sữa và đậu nành
Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng phô mai, bơ, kem tươi, váng sữa, sữa chua… có tác dụng hỗ trợ làm giảm lượng axit uric huyết thanh trong máu.
Sữa, các chế phẩm từ đậu nành giúp giảm lượng axit uric trong máu
Uống đủ nước cho cơ thể
Mỗi ngày, bệnh nhân gút nên bổ sung từ 2l đến 2,5l nước (nhất là nước khoáng kiềm, không chứa gas) để giảm các triệu chứng tốt hơn.
Nên bổ sung nước đầy đủ cho cơ thể
Có thể thấy, tầm quan trọng của việc cân bằng chế độ dinh dưỡng, ăn uống khoa học đóng vai trò mấu chốt trong điều trị gút. Hy vọng qua bài viết trên của Yogroup sẽ giúp bạn đọc giải đáp được câu hỏi người bệnh gout nên ăn gì, cũng như những thực phẩm nên kiêng cử để cải thiện tình trạng bệnh tốt hơn nhé.